VOV4.Jarai - Sa bơyan bơnga dong giăm truh
laih hăng lu tơlơi c\ang rơmang phrâo. Thun anai, lu sang ano\ [un rin [ơi
tơring c\ar Daklak, biă mă `u le\ hơdôm sang ano\ kual ataih, asuek dưi c\ơkă
thun phrâo mơ-ak mơ-ai lơ\m lu sang man pơdong phrâo, hiam pơprong mă mơng
rơnoh prăk tui Jơlan hơdră mrô 167. Hơdôm sang do\ hơmâo man pơdong mơng rơnoh
prăk tui jơlan hơdră, hơmâo prăk pơkrem mơng sang ano\, pơgôp mơng kơnung djuai
kah hăng gum tơngan hro\m mơng abih bang mơnuih [on sang ngă kơ bơyan bơnga jai
hrơi pơđao amăng pran jua hăng kiăng khăp.
Hơdôm hrơi rơnuc\
thun, sang ano\ ơi Y Tôn Niê (arăng juăt iâu ơi Ka Rit) do\ [ơi [uôn Ea Knôp,
să Cư\ Ni, tơring glông Ea Kar, tơring c\ar Daklak jec\ amec\ rơmet agaih amăng
sang phrâo man pơdong. {ing ană bă `u lêng hyu mă bruă pơ ataih, truh tết kah
mơng glăi pơ sang yua anun pơ sang do\ dua rơkơi bơnai `u đôc\, wai rah tơc\ô,
rơmet sang phrâo rah. ~u brơi thâo, anai le\ sang hơmâo gong gai [on lan djru
man pơdong tui jơlan hơdră mrô 167 mơng Kơnuk kơna. Hro\m hăng mrô prăk djru 9
klăk 900 rơbâo, sang ano\ `u c\an 25 klăk prăk tla amăng 15 thun. ~u rơkâo ană
bă c\an dong prăk mơng kơnung djuai hăng pơ[ut glăi abih pră pơkrem amăng sang
ano\ hơdôm thun laih rơgao, man pơdong sang prong rơbêh 70 m2 hăng nua giăm 280
klăk prăk. Ơi Y Tôn hok mơ-ak brơi thâo:

Dua rơkơi bơnai ơi Y Tôn (tal 2
hăng 3 yap mơng gah ieo) dong [ơi anăp sang phrâo
Sang ano\ gơmơi
hlâo adih tơnap tap biă mă, ruă kă na nao, ană bă lu yua anun kơ[ah djop mơta.
Lơ\m [uh sang ano\ tơnap tap đơi gong gai [on lan djru brơi sang ano\ gơmơi dưi
man pơdong sang phrâo tui ră anai yua anun hok mơ-ak biă mă. Samơ\ ăt do\ đom
hnưh giăm 80 klăk prăk amra tla tui [ơ[rư\ pơ anăi samơ\ sang ano\ gơmơi hok
mơ-ak biă yua kơ thun phrâo, sang ano\ gơmơi dưi [ong tết amăng sang phrâo,
rơhaih, huăi kơniă [udah bơngo\t lơ\m truh bơyan hơjan hơthel dong tah.
Kar kăi tui sang
ano\ ơi Y Tôn Niê, sang ano\ amai H’Mlam Byă, (am^ Sơ Ri) do\ [ơi plơi ÊGa, să
Ea Kmut, tơring glông Ea Kar ăt hur har pran jua lơ\m bơyan bơnga anai hơmâo
sang phrâo. Hlâo adih, lơ\m truh bơyan hơjan kơthel, sang ano\ gơ`u hơmâo 5 c\ô
mơnuih anun le\ am^ tha rơma, 2 c\ô ană anet laih dong dua rơkơi bơnai `u lêng
kơ mut amăng sang ha guai kơđăp jang jai hu\i kơ sang glưh. Tong krah thun
hlâo, hơmâo kơnuk kơna djru, sang ano\ amai H’Mlam hơmâo c\an, hăng pơkrem
kiăng kơ man pơdong sang nua `u 140 klăk prăk. Amai H’Mlam klao mơ-ak brơi
thâo, tết thun anai le\ tết mơ-ak hloh mơng hlâo adih kơ sang ano\ `u:

Amai H’Mlam Byă (tal 4 yap mơng
gah ieo) hok mơ-ak biă mă yua thun anai sang ano `u [ong tết amăng sang phrâo
Tết thun anai hơmâo sang phrâo
laih yua anun `u mơ-ak biă mă yua kơ hơmâo kơnuk kơna djru brơi c\an prăk kiăng
kơ man pơdong sang phrâo. Ră anai [ing gơmơi hơđong pran jua, gir run mă bruă
kiăng kơ tla hnưh hăng hrưn đ^ amăng tơlơi hơdip mơda.
Ngă tui tơlơi pơsit mrô 33 lơ
10/8/2015 mơng Khua dêh c\ar ta kơ bruă djru man pơdong sang brơi mơnuih [un
rin (arăng juăt iâu le\ Jơlan hơdră mrô 167 rơwang tal 2), truh abih thun 2020,
tơring c\ar Daklak hơmâo djru man pơdong sang brơi rơbêh 7.800 boh sang ano\
hăng nua prăk rơbêh 312 klai prăk. Hơdôm boh sang man pơdong pơhlôm kjăp
(riang, pơnăng, bơbung lêng kjăp soh) djơ\ hăng tơlơi pơkă, nua dưm dưm r^m boh
sang mơng 40-50 klăk prăn. Lu sang ano\ hơmâo wo\t tơlơi gum djru mơng kơnung
djuai, mơnuih [on sang dưi man pơdong sang phrâo kjăp.
Amăng hrơi blan ngă tui, sa, dua
boh [on lan hơmâo gơgrong pok pơhai hơdră djru, bruă wai lăng hăng pơphun ngă
ba glăi tu\ yua hloh. Tui [ơi tơring glông Ea Kar, kơnong amăng thun 2020 hơmâo
man pơdong 133 boh sang brơi mơnuih [un rin. Ơi Trần Duy Trường, Kơ-iăng Khua
anom bruă bơwih [ong huă – Man pơkra anih anom, Kơ-iăng Khua anom bruă git gai
ngă tui tơlơi pơsit mrô 33 tơring glông Ea Kar brơi thâo, djop anom bruă hăng
r^m c\ô mơnuih apăn bruă amăng khul git gai hơmâo gir run ngă bruă kiăng kơ
djru brơi hơdôm sang ano\ [un rin hơmâo sang do\, djru brơi [ing gơ`u hơmâo
anih do\, hơđong bơwih [ong huă.
Amăng hơdôm hrơi blung a [ing
gơmơi hơmâo ako\ pơjing Khul git gai yua Kơ-iăng Khua jơnum min mơnuih [on sang
tơring glông ngă ako\. Khul git gai [ing gơmơi hro\m hăng khul git gai hơdôm să
nao tơl plơi pla pơphun bruă pơtô pơblang tơlơi c\râo trun, hơdôm jơlan hơdră
bơdjơ\ nao bruă man pơdong sang mrô 167 kiăng hơdôm djop sang ano\ thâo, laih
dong pơ[ut glăi mrô ju\ yap, hơduah e\ amăng r^m wo\t hrơi tơjuh. Pơphun jơnum
r^m wo\t hrơi tơjuh hăng lăi pơthâo r^m blan kơ mrô ju\ yap hăng hrơi mông ngă
tui laih dong hmao tlôn pơsir h^ hơdôm tơlơi tơnap tap lơ\m ngă tui kiăng kơ
pơhlôm brơi abih bang bruă mă bơdjơ\ nao man pơdong sang amăng tơring glông dưi
ngă tui gêh gal.
Kiăng kơ gum tơngan hro\m pơhro\
trun sang tơ\i brơi mơnuih [un rin, hro\m hăng jơlan hơdră mrô 167, djop khul
grup amăng tơring c\ar Daklak ăt gir run iâu pơthưr man pơdong sang tui jơlan
hơdră pơko\n, tui rơnoh prăk pơgôp anun le\ man pơdong sang gum pơgôp, kyâo
bơrơkal mriah, sang khăp pap… Mơng anun djru brơi lu sang ano\ tơnap tap hơđong
anih do\ hơdip, gir run bơwih [ong huă hrưn đ^ pơklaih mơng [un rin. Bơyan
bơnga anai, hơmâo lu dong sang ano\ [un rin [ơi Daklak dưi c\ơkă thun phrâo
mơ-ak amăng sang phrâo.
Siu Đoan: Pơblang